Kocaeli bölgesinde insan yerleşimi tarih öncesi döneme kadar uzanır. Bölgede yapılan arkeolojik kazılar, MÖ 3000’lere kadar giden buluntuları ortaya çıkarmıştır. Bu dönemde bölge, Trakya ve Anadolu arasında önemli bir geçiş noktası olarak stratejik bir öneme sahipti.
Antik Çağ
Kocaeli’nin antik tarihçesi, özellikle Frigler ve Bitinyalılar döneminde önemli gelişmeler göstermiştir. MÖ 1200 civarında Frigler bölgeye hakim olmuştur. Daha sonra Bitinya Krallığı kurulmuş ve bölge Bitinya’nın önemli şehirlerinden biri haline gelmiştir. İzmit’in antik adı olan “Nikomedia”, MÖ 264 yılında Bitinya Kralı I. Nikomedes tarafından kurulmuştur. Nikomedia, Bitinya Krallığı’nın başkenti olarak seçilmiş ve önemli bir ticaret ve kültür merkezi olmuştur.
Roma ve Bizans Dönemi
MÖ 74 yılında Bitinya Krallığı’nın son kralı IV. Nikomedes’in vasiyeti üzerine Bitinya, Roma İmparatorluğu’na katılmıştır. Roma döneminde Nikomedia, Anadolu’nun en önemli şehirlerinden biri haline gelmiş ve Roma İmparatorluğu’nun doğu eyaletlerinin başkenti olarak kullanılmıştır. Roma İmparatoru Diocletianus, 284 yılında imparatorluğun doğu başkentini Nikomedia olarak seçmiş ve şehri yeniden inşa ettirmiştir. Bu dönemde şehir, görkemli saraylar, tapınaklar ve tiyatrolarla donatılmıştır.
Bizans İmparatorluğu döneminde de Nikomedia önemini korumuş, 330 yılında İstanbul’un (Konstantinopolis) Roma İmparatorluğu’nun yeni başkenti olarak ilan edilmesiyle birlikte bölgenin stratejik önemi daha da artmıştır. Bizans döneminde Nikomedia, sık sık Arap ve Pers saldırılarına maruz kalmış, ancak her defasında yeniden inşa edilmiştir.
Selçuklu ve Osmanlı Dönemi
1075 yılında Selçuklu Türkleri, İzmit ve çevresini fethetmişlerdir. Bölge, 1337 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun eline geçmiş ve Osmanlı döneminde İzmit olarak anılmaya başlanmıştır. Osmanlı döneminde İzmit, önemli bir ticaret merkezi ve tersane olarak gelişmiştir. 19. yüzyılda İzmit, Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli sanayi merkezlerinden biri haline gelmiş, özellikle kağıt ve dokuma sanayisi gelişmiştir.
Cumhuriyet Dönemi
Cumhuriyetin ilanından sonra İzmit, Türkiye’nin sanayi ve ticaret merkezi olarak önemini korumuştur. 20. yüzyılın ikinci yarısında, Türkiye’nin en büyük sanayi bölgelerinden biri haline gelmiştir. Bugün Kocaeli, Türkiye’nin en önemli sanayi şehirlerinden biri olarak ekonomik açıdan büyük bir öneme sahiptir.
Kocaeli’nin Antik Yerleşim Yerleri
- Nikomedia (İzmit): Bitinya Krallığı’nın başkenti olarak kurulmuş ve Roma İmparatorluğu’nun doğu eyaletlerinin başkenti olarak kullanılmıştır. Zengin tarihi kalıntılarıyla bilinir.
- Kartepe: Tarih öncesi dönemlerden beri yerleşim yeri olan bu bölge, doğal güzellikleri ve antik kalıntılarıyla dikkat çeker.
- Hereke: Osmanlı döneminde kurulan Hereke Halı Fabrikası ile ünlüdür, ancak tarih öncesi dönemlerden itibaren yerleşim izleri taşır.
Kocaeli, zengin tarihi geçmişiyle sadece Türkiye’nin değil, dünyanın önemli kültürel ve tarihi merkezlerinden biri olma özelliğini taşır. Antik dönemlerden günümüze kadar süregelen bu tarihi zenginlik, kentin her köşesinde hissedilebilir.
