Aydın, zengin tarih ve kültürel birikimiyle ön plana çıkan bir şehirdir. İşte Aydın’ın tarihine dair önemli noktalar:
- Aydın’ın eski isimleri Tralleis ve Güzelhisar’dır. 14. yüzyılda Anadolu Beylikleri döneminde kurulan Aydınoğulları Beyliği zamanında ismi Aydın olarak değiştirilmiştir.
- Herodot, Aydın ili için “Bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzünün altı ve en güzel iklimin bulunduğu yer” demiştir. Bu söz, Aydın’ın doğal güzellikleri ve iklimiyle ünlü olduğunu vurgular.
- Evliya Çelebi ise Aydın için “Dağlarından yağ, ovalarından bal akar” demiştir, bu da bölgenin verimli topraklarına ve doğal kaynaklarına atıfta bulunur.
Tarih boyunca Aydın, çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Antik Çağda Afrodisias, Milet, Didyma, Nysa, Priene, Magnesia gibi önemli kentler bu bölgede yer almaktadır. Aydın, Tralleis Kenti ile birlikte MÖ 2500 yılında Hititler zamanında gelişmiş ve Lydia İmparatorluğu döneminde en parlak çağını yaşamıştır. Selçuklu Hanedanı döneminde ise Türk uygarlığının kültür varlıkları ve eserleriyle donatılmıştır.
Aydınoğulları zamanında şehrin adı Aydın Güzelhisarı olarak değiştirilmiş ve daha sonra sadece Aydın adını almıştır. 1811 yılında İzmir, Saruhan (Manisa), Menteşe (Muğla), Antalya, Isparta sancaklarını kapsayan eyaletin merkezi olmuştur. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra 1923 yılında Aydın müstakil bir vilayet haline gelmiştir.
